Tuin van de herinnering

“oma hield heel veel van plantjes
daarom maakte nijntje pluis
van het graf een soort van tuintje
net als eerst bij oma thuis”



Met mijn kinderen bezoek ik regelmatig het graf van hun overleden oma. Ze hebben dan meestal weinig geduld om er rustig bij te blijven staan, maar gaan altijd aan de slag om wat nieuwe dingen bij het graf te leggen. Soms nemen we iets mee van huis, maar meestal wordt het ter plekke bij elkaar gescharreld en komen er weer wat steentjes, blaadjes, takjes of dennenappels bij. Met grote zorg wordt alles net zo lang verschoven totdat alles helemaal goed ligt. Zo maken ze er samen een speciale plek van. Meer nog dan de grafsteen helpen die blaadjes, takjes en dennenappels hen om hun oma te herdenken.



Het graf aan de overkant heeft zelfs een heel vrolijk tuintje voor de steen, met groene plantjes, vrolijke seizoensbloemen, een vogeltje, en engeltjes die de wacht houden



Een tuin is bij uitstek ook een plek om te herdenken; een rustige plek, waar je even stil kunt zijn, maar ook waar je je herinneringen aan een dierbare kunt verbeelden. Planten, bloemen en andere symbolen verwoorden de gevoelens van gemis, maar ook dankbaarheid voor de mooie herinneringen. Niet voor niets staan oorlogsmonumenten vaak in een mooi park – bijna vanzelf ontstaat er stilte en rust. Een tuin, of een bos kan ook zelf een levend monument zijn. Bomen zijn bij uitstek het symbool van een voortlevende herinnering.



Er zijn bijvoorbeeld geboortebossen ontstaan, waar je om de geboorte van je kind te markeren, een boom kunt laten planten. Iets dergelijks kun je ook doen voor dierbaren die aan kanker zijn overleden, in het Wilhelminabos. Het is zelfs ook mogelijk om de as van een overledene te gebruiken als voedsel voor een herinneringsboom.



Dichterbij huis kun je in de achtertuin ook een eigen stille plek creëren voor alle herinneringen; of het nu het grafje van een huisdier is of zo maar een mooi hoekje. Lievelingsplanten of bloemen in de lievelingskleur van een dierbare brengen die persoon weer dichterbij; lentebloesem en voorjaarsbolletjes vertellen je dat de dood niet het laatste woord heeft.



Ook groenblijvers als buxus en klimop symboliseren het eeuwige leven. Een waterelement kan rust geven. Met een kruisje, engeltjes of een hart kun je symbolisch uitdrukken wat met woorden soms zo moeilijk is.

en dan zei zij: "lieve oma"
als zij op dat plekje stond
en dan was het net, vond nijntje
net of oma haar verstond”

uit: "Lieve oma Pluis", Dick Bruna

MH