Verdiepen

Hier vind je achtergrondinformatie bij het thema, voedsel voor je spiritualiteit
en tips voor de geloofsopvoeding.

Vast wel, zichtbaar én in het verborgene

Ze heeft een geheim:
achter in het struikgewas
weet ze een krokus.  (Haiku/Vincent Duindam)

Samen vasten geeft kracht
Een lerares van een katholieke middelbare school in Rotterdam vertelt hoe op school aandacht besteed wordt aan de veertigdagentijd. De leerlingen kunnen een armbandje bestellen met daarop 'vast wel'. Je draagt zo'n armbandje als je in de Vastentijd een bepaalde slechte gewoonte, een gewoonte waardoor je je onvrij bent gaan voelen, 'waar je aan verslaafd bent geraakt', wilt aanpakken. Niet roddelen, niet snoepen, niet gamen of de hele dag op Facebook kijken enz. Veel kinderen doen mee en zijn blij als de Vastentijd weer aanbreekt: tijd om er wat aan te doen en 'samen doen' geeft kracht. Sommige kinderen komen armbandjes voor hun familie halen: 'ik heb tegen mijn ouders gezegd; als ik nou stop met roken, houden jullie dan op met ruziemaken? Ga die armbandjes maar halen, zei mijn moeder."

Doe het in het verborgene
Nogmaals: samen doen geeft kracht. Maar op Aswoensdag horen we in de kerk ook altijd wat Jezus zegt over 'iets goeds doen' en ook over 'bidden': "doe het in het verborgene. En uw Vader in de hemel, die in het verborgene ziet, zal het u lonen". In het verborgene, dus niet om er zelf waardering voor te krijgen; belangeloos de ander in het midden zetten op allerlei manieren, dicht bij huis, ook dat maakt je sterker, grootmoediger, ruimhartiger. En het maakt je band met God sterker. Omdat je luistert naar de Stem in ons die vraagt "waar is je broeder/je zuster"? En omdat het heilige en het verborgene samenhangen.

De verborgen plaats in het leven van het kind.
De verborgen plaats in het leven van een kind heeft grote waarde, aldus de ooit beroemde pedagoog Langeveld. Het begint al als ze heel klein zijn en ze bv. onder de tafel zitten, of achter een gordijn, terwijl de volwassenen met elkaar bezig zijn. Of als ze een eigen plekje hebben in huis. Onder de trap, op zolder, achter een kast of in een tent, gebouwd in de huiskamer: je kind is er bij en toch heeft het een eigen wereld, waar het zijn gang kan gaan. Soms ook op school: bij mijn dochters in de kleutergroep waren de twee 'huisjes' van lappen en doeken in de klas de meest geliefde plekken; hartstochtelijk werd in kleine groepjes gespeeld in het roze of blauwe huisje, een beschutte en verborgen plek in het grote, gezellige klaslokaal. Als kinderen ouder worden zijn ze vaak dol op hutten bouwen in de bosjes. Ooit liep ik met een meisje van acht, van wie de ouders gescheiden en verhuisd waren, langs haar oude tuin. Stilletjes zei ze: "Ik had hier een geheime hut...."

Plek van verbeeldingskracht
De verborgen plaats, een beschutte, beetje geheimzinnige plek, waar het licht anders is, heeft grote waarde voor een kind. Het is een plek van verbeeldingskracht en illusie: de plek kan in het spel veranderen in bv. een boot. Het is onbegrensd en onbezet gebied, niemandsland, een persoonlijke wereld. Een tussenruimte tussen de wereld van activiteiten buiten en de eigen belevingswereld, de binnenwereld. Daar komt een kind tot zichzelf, wat een voorwaarde is voor groei en echte spiritualiteit. Misschien is het verborgene wel een plaats waar de ziel van ons kind onderdak kan vinden, afgescheiden van maar toch verbonden met het heldere licht van onze transparante en functionele huizen en scholen. Zulke plekjes zijn nodig om te kunnen groeien, mens te kunnen worden.

Wat diep in ons bewaard wordt beschermen
De Ierse priester John O'Donohue schrijft: het verborgene en het heilige zijn zusters. Onze tijd lijdt onder een verlies van het heilige omdat we geen enkel respect meer hebben voor het verborgene. Onze moderne informatietechnologie is een van de belangrijkste factoren die ons onze privacy ontnemen. Wij moeten datgene wat diep in ons bewaard wordt beschermen. De ziel is verlegen en als we in verbinding willen komen met ons innerlijk leven moeten we leren om niet op een directe of confronterende manier – met neonlicht- de ziel aan te pakken. (Anam Cara. Mystiek uit de Keltische wereld. John O'Donohue)

NS